Z ang. International Nurses Day (IND) – został ustanowiony przez Międzynarodową Radę Pielęgniarek (ICN) na Kongresie w Meksyku w 1973 roku. Tego samego dnia przypada rocznica urodzin Florence Nightingale, prekursorki nowoczesnego pielęgniarstwa. Warunki pracy to duże wyzwanie: nocne dyżury, rosnąca liczba pacjentów przypadających na jedną pielęgniarkę/położną i postępująca biurokratyzacja obu zawodów. W Polsce zarejestrowanych jest blisko 283 tysięcy pielęgniarek oraz 35,5 tys. położnych. I jak się okazuje, w naszym kraju jest dramatycznie mało pielęgniarek. Nic zatem dziwnego, że mamy najniższy wskaźnik w rankingu OECD (Organizacja Współpracy Gospodarczej i Rozwoju).
Na 1 tys. mieszkańców Polski statystycznie przypada 5,4 pielęgniarek, co plasuje nas na ostatnim miejscu w rankingu OECD. Wynika to z raportów Naczelnej Rady Pielęgniarek i Ogólnopolskiego Związku Zawodowego Pielęgniarek i Położnych. Średnia wieku polskiej pielęgniarki to ponad 48 lat (w 2008 r. były to 44 lata), a przeciętne zarobki wahają się w granicach 3,2 – 3,4 tys. zł brutto. Pielęgniarki w wieku 21 – 25 lat stanowią zaledwie 2 proc. całej grupy zawodowej, a 8 tys. pielęgniarek w wieku 65 lat nadal pracuje. Za trzy lata liczba pielęgniarek spadnie o ponad 4 tysiące, a do roku 2035 szacuje się, że aż o ponad 16,5 tysiąca. W przypadku położnej było to odpowiednio – 43 i 49 lat.
W Polsce do 2022 roku uprawnienia emerytalne uzyska ponad 39 tys. pielęgniarek i położnych, co stanowi blisko 30 proc. obecnie zatrudnionych. Naczelna Rada Pielęgniarek i Położnych oraz Ogólnopolski Związek Zawodowy Pielęgniarek i Położnych nie tak dawno temu przygotowały raporty na temat sytuacji pielęgniarek w Polsce. NRPiP prowadziła też kampanię społeczną „Ostatni dyżur”, w której alarmowała, że już za niespełna pięć lat, Polacy zostaną pozbawieni profesjonalnej opieki pielęgniarskiej i położniczej, bo z roku na rok zmniejsza się liczba pielęgniarek i położnych w Polsce.
Ostatnie wskaźniki pokazują, że w Polsce wskaźnik liczby pielęgniarek zatrudnionych w bezpośrednio przy opiece nad pacjentem wynosi 5,4 na 1 tys. mieszkańców. Wśród 16 wybranych krajów wskaźnik ten sytuuje Polskę niestety na niechlubnym, ostatnim miejscu. Dla porównania np. Szwajcaria ma wskaźnik 16 tys., Niemcy – 11,3, Szwecja – 11, Wielka Brytania – 9,1, Czechy – 8. W podobnej sytuacji jak Polska są tylko Hiszpania (5,5) i Portugalia (5,7).
NRPiP zwraca uwagę, że w 2012 r. ponad 156 tys. pielęgniarek zostało zgłoszonych do realizacji umów tylko przez jednego pracodawcę, ponad 20,3 tys. – przez dwóch pracodawców, a ponad 1,8 tys. – przez trzech. Odnotowano też przypadki realizacji umów u 4, 5, 6 i 7 świadczeniodawców. W ocenie NRPiP – „Można przypuszczać, że gdyby pielęgniarki pracowały u jednego pracodawcy, to system ochrony zdrowia byłby niewydolny w realizacji świadczeń zdrowotnych wymagających udziału pielęgniarek lub realizowanych samodzielnie przez pielęgniarki.”.
Jednocześnie owa organizacja ostrzega, że w latach 2025 – 2035 systematycznie będzie się zmniejszać liczba pielęgniarek i położnych , mimo zmniejszającej się populacji społeczeństwa polskiego niestety nie wzrośnie wskaźnik zatrudnionych pielęgniarek na 1 tys. mieszkańców. A to dlatego, że tempo ubytku pielęgniarek będzie większe niż ubytku naturalnego ludności.
Drogie Pielęgniarki i Położne – niezastąpione w jakże wielu sytuacjach, nie tylko będących o każdej porze przy chorych i podupadających na zdrowiu. Życzymy Wam radości z wykonywania tego niesamowicie pożytecznego, a i trudnego zawodu, pogody ducha i satysfakcji z pełnionego przez Was tego zaszczytnego zadania.
Obserwator
